Περί έρευνας Monthly Review και VPRC για τους bloggers εν Ελλάδι

Αντιγράφω αυτούσια την ανάρτηση του exitmusician από το blog του, σχετικά με ένα e-mail που λάβαμε με την ιδιότητα του blogger.

Πριν λίγη ώρα έλαβα ένα mail για κάποια έρευνα που διενεργεί το περιοδικό "Monthly Review" σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων VPRC για το προφίλ των bloggers στην Ελλάδα. Το mail αναφέρει τα εξής:

"Φίλε blogger,

Το μηνιαίο πολιτικό περιοδικό Monthly Review και η εταιρία ερευνών VPRC πραγματοποιούν μια έρευνα προκειμένου να αναδείξουν τα κοινωνικά, πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά των bloggers στη χώρα μας.

Τα αποτελέσματα της έρευνας θα δημοσιευθούν σε ένα από τα προσεχή τεύχη του περιοδικού, καθώς και στην ηλεκτρονική του έκδοση (www.monthlyreview.gr).

Η επιλογή των blogs έγινε βάσει ποιοτικών χαρακτηριστικών, τα οποία θα βοηθήσουν στην ασφαλέστερη και αντιπροσωπευτικότερη εξαγωγή συμπερασμάτων.

Σε περίπτωση όπου οι διαχειριστές του blog σας είναι περισσότεροι του ενός, δικαίωμα συμμετοχής στην έρευνα έχουν όλοι τους ανεξαιρέτως.

Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συμμετοχή, το ενδιαφέρον και το χρόνο σας.

Παραμένω στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση, απορία ή πρόβλημα."

(επισυνάπτονται ερωτηματολόγια)

Αυτό που είδα και αυτό που μου δόθηκε να καταλάβω με παραξένεψε και σε ορισμένες περιπτώσεις δεν κρύβω ότι με τρόμαξε. Για τους παρακάτω λόγους δεν προτίθεμαι να πάρω μέρος στην εν λόγω έρευνα και καλώ όσους συμμερίζονται τις απόψεις μου ή έχουν τις ίδιες απορίες να κάνουν το ίδιο.

1. Το ερωτηματολόγιο απαιτεί να συμπληρωθεί το όνομα του blog και του blogger. Θα συμμετείχα σε έρευνα με προσωπικό ερωτηματολόγιο μόνο αν γνώριζα επακριβώς ποια θα είναι η χρησιμοποίηση των προσωπικών στοιχείων μου στην έρευνα, κάτι το οποίο δεν είναι φανερό ούτε κατ' ελάχιστο στην εν λόγω έρευνα. Προσωπικά έχω σχεδιάσει ερωτηματολόγια που απευθύνονταν σε συγκεκριμένους χρήστες, αλλά:

α) δεν ζητούσα προσωπικά στοιχεία παρά μόνο ορισμένα απαραίτητα για την έρευνα δημογραφικά στοιχεία,
β) δεν προσπάθησα εκ των υστέρων να αντιστοιχίσω τα δημογραφικά στοιχεία με τους συγκεκριμένους χρήστες που συμμετείχαν στην έρευνα.

2. Το περιεχόμενο των ερωτήσεων παραείναι προσωπικό για να υπάρχει οποιουδήποτε είδους αντιστοίχιση του ερωτώμενου και των απαντήσεων που δίνει. Ή, πιο απλά, δε γουστάρω να ξέρει κανείς τι νομίζει ο exitmusician για την Αριστερά και τη Δεξιά. Εδώ μιλάμε περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής του ατόμου και εσείς προσπαθείτε φόρα παρτίδα να αντιστοιχίσετε τα ευαίσθητα πολιτικά και ιδεολογικά μας πιστεύω με τα (έστω δικτυακά) ονόματά μας; Για ποιο λόγο πρέπει να ξέρετε το όνομα αυτού που σας απαντά; Μήπως για φακέλωμα;

3. Η έκφραση "η επιλογή των blogs έγινε βάσει ποιοτικών χαρακτηριστικών" αφενός δεν με διαφωτίζει από τη μεθοδολογική πλευρά και αφετέρου με βρίσκει αντίθετο από την ιδεολογική πλευρά. Από τη μεθοδολογική πλευρά, δεν μου είναι ξεκάθαρο στη βάση ποιων χαρακτηριστικών πραγματοποιήθηκε η στρωματοποιημένη δειγματοληψία που υπαινίσσεται ο συγγραφέας στο mail. Από την ιδεολογική πλευρά, που ουσιαστικά αποτελεί τη βάση της μεθοδολογικής αντίρρησης, είμαι αντίθετος με οποιαδήποτε προσπάθεια ομαδοποίησης/ομογενοποίησης όσων συμμετέχουν στην κοινότητα των blogs βάσει των ιδεολογικών και πολιτικών αντιλήψεών τους. Όσο υπάρχουν αριστεροί bloggers, άλλο τόσο υπάρχουν δεξιοί, κεντρώοι, ακροαριστεροί, ακροδεξιοί και απολιτίκ. Όσο υπάρχουν εθνικιστές bloggers άλλο τόσο υπάρχουν υπέρμαχοι της πολυπολιτισμικότητας, όσο υπάρχουν bloggers υπέρμαχοι του κρατισμού άλλο τόσο υπάρχουν φιλελεύθεροι. Και αυτή η πολυσυλλεκτικότητα είναι ένα από τα ειδοποιά χαρακτηριστικά της κοινότητας των bloggers. Συνεπώς, η οποιαδήποτε κρατούσα πολιτική/ιδεολογική άποψη μπορεί να προκύψει από αυτή την έρευνα δεν μπορεί να χαρακτηρίσει "γενικά" την κοινότητα των bloggers. Γιατί νομίζω ότι αυτή είναι η έννοια αυτής της έρευνας: να δώσει "γενικούς" χαρακτηρισμούς και να κολλήσει ταμπέλες σε μια κοινότητα που εκ των προτέρων οφείλει να αποποιηθεί τον τίτλο του "κινήματος".

4. Τέλος, δεν αναφέρεται αν τα αποτελέσματα της έρευνας θα είναι άμεσα διαθέσιμα στους συμμετέχοντες, κατά τη συνήθη πρακτική. Αν και αυτό είναι το λιγότερο, αφού προϋποθέτει τη συμμετοχή στην έρευνα.

Θα έλεγα ότι η υπόθεση βρωμάει. Το ερωτηματολόγιο μυρίζει συντηρητίλα, λες και βγήκε από κάποιο think tank της κυβέρνησης (ορίστε τυχεράκηδες, σας αποκάλυψα και ποια είναι η πολιτική μου κλίση). Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το μεγάλο σφάλμα των προσωπικών ερωτηματολογίων, με κάνουν να σκέφτομαι ότι πάμε για big time φακέλωμα υπό το πρίσμα μιας τυπικής (;) έρευνας για το προφίλ των bloggers.

Και αν έχετε αμφιβολίες για τις... αμφιβολίες μου, ρίχτε μια ματιά στην προ μηνών έρευνα του Ζαφείρη Καραμπάση για το προφίλ, τα κίνητρα και τις πρακτικές των ελληνόφωνων bloggers, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της εκπόνησης της πτυχιακής του εργασίας για το μεταπτυχιακό του στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Συγκρίνετε τον πειραματικό σχεδιασμό της έρευνάς του (μεταξύ άλλων: ανώνυμα ερωτηματολόγια, συμπλήρωση και υποβολή μέσω ειδικού site) αλλά και το περιεχόμενό της με τη χοντροκομμένη προσπάθεια της εν λόγω εταιρείας και πειστείτε.

Και κάτι ακόμα προς τους υπεύθυνους της εταιρείας: όταν στέλνετε ερωτηματολόγια μέσω e-mail (άλλο μεγάλο λάθος) φροντίστε τουλάχιστον το αρχείο που επισυνάπτετε να μην είναι corrupted. 5 στις 6 φορές που προσπάθησα να το ανοίξω μου έκλεισε όλο το Word και μαζί όλα τα αρχεία που δούλευα. Ευτυχώς δηλαδή που έχω ανακαλύψει το autosave γιατί αλλιώς θα σας έπαιρνε και θα σας σήκωνε.