Νέα γλώσσα, παλιά βία

Μια φορά και έναν καιρό, το διάβασμα της εφημερίδας έκρυβε σαφώς μεγαλύτερο ενδιαφέρον και ιλαρότητα από ότι τώρα. Ήταν ακόμη η εποχή που τα "σαλόνια" της κάθε λογής βιομηχανίας τύπου (πρωτοσέλιδα, άρθρα περιοδικών, βραδινές τηλεοπτικές ζώνες) κοσμούσαν τίτλοι με νόημα, σκληρές δηλώσεις γενικών γραμματέων και ιστορικές φράσεις βουλευτών. Ήταν εκείνη η περίοδος που μας έφερε το "Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων" του ΓΑΠ, στην αναγγελία και μόνο του οποίου ένιωθες να σε χτυπά στο πρόσωπο ο ισχνός μα καθοδηγητικός άνεμος της αλλαγής...

Αυτή η εποχή έχει παρέλθει. Δεν μπορούμε να προσθέσουμε με σιγουριά εκείνο το αποφασιστικό "ανεπιστρεπτί", αλλά μάλλον θα αργήσουμε να την ξανασυναντήσουμε. Κι ο λόγος είναι η επιστροφή της πολιτικής. Αλήθεια, τι πιο σκληρό από τα θραύσματα της ελπίδας, ποια στιγμή πιο ιστορική από αυτή της ολικής διαγραφής του παρελθόντος και του μέλλοντος; Τι μπορεί να έχει περισσότερο νόημα από την καθολική συμμόρφωση στη νέα κοινωνική πραγματικότητα;

Επιστρέφοντας, λοιπόν, σε όσα λέγαμε στην αρχή, και παρατηρώντας τα σημερινά "σαλόνια", βλέπουμε ότι το συμβολικό ένδυμα της πολιτικής έχει καταντήσει κουρέλι λεκιασμένο και τρύπιο. Η γλώσσα αλλάζει, μεταφέρει τη βία με αξιοζήλευτη ειλικρίνεια. Είναι ευθεία, πλέον, η αναφορά σε φασιστικά τάγματα εφόδου, στις εκατοντάδες χιλιάδες των ανέργων, σε βάσιμες υποψίες φοροδιαφυγής κορυφαίων μελών του πολιτικού προσωπικού, α και σε κάτι ξεπουλήματα δημόσιας περιουσίας. Αρκεί, δε, κανείς να παρακολουθεί την επίσημη γλώσσα του κράτους, τα Φύλλα Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, για να διεξάγει μία ολοκληρωμένη αποκαλυπτική δημοσιογραφική έρευνα.

Καμία προκάλυψη, λοιπόν, κανένας ξεχωριστός συμβολισμός, άλλοτε απαραίτητος για να δημιουργηθεί κλίμα. Ο δημόσιος διάλογος εμφανίζει μέχρι και συμπτώματα ψυχασθένειας. Είναι ενδεικτική η απάντηση του Υπουργού Προ.Πο. στις καταγγελίες για βασανιστήρια μέσα στη ΓΑΔΑ και για χρήση ηλεκτρικού όπλου ακινητοποίησης (TASER): "Για τον ΣΥΡΙΖΑ προφανώς η έννοια «νομιμότητα» δεν υφίσταται, την οποία επιμελώς αποφεύγει σε κάθε ανακοίνωσή του, όπου μονότονα επαναλαμβάνει τα ίδια αβάσιμα επιχειρήματα." Σαν να μην άκουσε καν το ερώτημα!

Και φυσικά, το ίδιο το λεξιλόγιο της εξουσίας έχει διευρυνθεί με την πάροδο των ετών. Είσαι ανήλικος μαθητής στον Χολαργό; Θα συνεννοηθείς με τον τοπικό αστυνόμο. Είσαι εργαζόμενος στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, απλήρωτος για έξι μήνες; Είσαι άκρο που πρέπει να δείξει αυτοσυγκράτηση και θα φας και μία ανάποδη. Και αντίστροφα, βρίσκεσαι στην πιο εχθρική και καταστρεπτική κυβέρνηση που γνώρισε ποτέ η χώρα; Τίποτα δεν σε εμποδίζει να ασκείς κριτική στα μέτρα που ο ίδιος ψήφισες, πρότεινες ή πρόκειται να εφαρμόσεις. (Και πάντα σε άπταιστα Ελληνικά).

Τέλος, όπως κάθε μορφής εξουσία, έτσι και αυτή του καιρού μας είναι υποχρεωμένη να εφεύρει μία νέα ανάγνωση του χρόνου. Στην Ελλάδα το ημερολόγιο καθορίζεται με βάση τις μέρες-μέχρι-την-επόμενη-δόση. Αυτή η αίσθηση του κατεπείγοντος μάς μεταφέρει σε ένα μόνιμο καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Και φυσικά, δεν αφήνει καθόλου χώρο για τις δικές μας, τακτικές, ανάγκες. Της ανάγκης να ελπίζουμε. Να νιώθουμε ότι προερχόμαστε από ένα παρελθόν και πορευόμαστε με ασφάλεια στο μέλλον. Του δικαιώματος όσα λέμε και όσα κάνουμε να έχουν νόημα. Να, αυτή είναι η δική μας γλώσσα.